Wanneer de zon schijnt, denken we er meestal wel aan: zonnebrand smeren. Maar op bewolkte dagen laten veel mensen hun zonnecrème gewoon in de kast liggen. Zonde, want ook op grijze of koele dagen kan UV-straling je huid beschadigenm, zonder dat je het doorhebt. In dit artikel leggen we uit waarom zonnebrand ook bij bewolking belangrijk is, hoe UV werkt, en hoe je jezelf slim beschermt. Zo houd je je huid gezond, het hele jaar door.
Samenvatting van het artikel
- Ja, zonnebrandcrème is ook nodig op bewolkte dagen
- UV-straling komt ook bij bewolking door de atmosfeer heen
- Tot 80% van de UV kan je huid bereiken, ook zonder zonlicht of warmte
- UVA is het hele jaar door aanwezig en veroorzaakt huidveroudering
- Verbranding of schade kan ook ontstaan bij licht of dichte bewolking
- Bij langere blootstelling buiten altijd zonnebrand of dagcrème met SPF gebruiken
- Smeren is vooral belangrijk bij wandelen, fietsen, sporten of in de bergen
- Kies lichte producten die goed intrekken, en smeer regelmatig bij
Is zonnebrand ook nodig op bewolkte dagen?
Ja, ook als het bewolkt is blijft zonnebrand belangrijk. Tot wel 80% van de UV-straling dringt moeiteloos door wolken heen, waardoor je huid nog steeds schade kan oplopen, zónder dat je het merkt. Je voelt de zon misschien niet, maar de onzichtbare UV-stralen zijn er wel degelijk. Smeren blijft dus slim, ook bij grijs of koel weer.
Hoe werkt UV-straling eigenlijk?
Om te begrijpen waarom smeren bij bewolking nodig is, moeten we eerst even kort inzoomen op UV-straling. Zonlicht bestaat uit zichtbare lichtstralen (die je ziet) en onzichtbare stralen, zoals ultraviolet (UV). Binnen UV onderscheiden we twee belangrijke soorten:
- UVB-straling: veroorzaakt zonnebrand en speelt een rol bij huidkanker
- UVA-straling: dringt dieper door in de huid en versnelt huidveroudering
Het verraderlijke is: je voelt UV niet. Je voelt de warmte van infrarood, en je ziet zonlicht, maar UV is onzichtbaar en gevoelloos. Daarom kun je ook verbranden zonder dat je het merkt — zelfs als het fris aanvoelt of bewolkt is.
Wat gebeurt er op bewolkte dagen?
Je zou denken: geen zon, dus geen gevaar. Maar dat klopt niet. Tot wel 80% van de UV-straling dringt door wolken heen. En sommige weersomstandigheden versterken de UV-straling zelfs, bijvoorbeeld door reflectie via zand, water of sneeuw.
- Licht bewolkt: laat veel UV door, je kunt net zo goed verbranden als in de zon
- Dichte bewolking: vermindert UV iets, maar biedt geen volledige bescherming
- Mist of nevel: geeft een vals gevoel van veiligheid, maar laat UV makkelijk door
En er is nog iets: op bewolkte dagen denken mensen vaak dat ze veilig zijn, dus smeren ze niet of blijven ze langer buiten zonder bescherming. Daardoor verbranden ze juist sneller, doordat ze minder voorzichtig zijn.
Risico's van UV zonder bescherming
Zonlicht is heerlijk, maar onbeschermde blootstelling aan UV kan serieuze gevolgen hebben. Niet alleen op zonnige dagen, maar ook als het bewolkt is.
- Verbranding: vooral door UVB, kan al binnen 20 minuten optreden
- Versnelde huidveroudering: rimpels, verslapping en pigmentvlekken door UVA
- DNA-schade: verhoogt het risico op huidkanker (inclusief melanoom)
En het lastige is: de schade bouwt zich op in de loop der jaren. Elke keer dat je onbeschermd buiten bent, telt mee. Zeker bij herhaalde, subtiele blootstelling op bewolkte dagen.
Wanneer moet je smeren als het bewolkt is?
Je hoeft heus niet altijd met een witte waas rond te lopen. Maar als je langere tijd buiten bent, is smeren verstandig, ook als het grauw of fris is.
Smeren bij bewolking is slim als je:
- Wandelt, fietst of sport in de buitenlucht
- Op het terras zit of buiten luncht
- In de tuin werkt of naar het park gaat
- In de sneeuw of bergen bent (UV is daar sterker)
Zelfs in het voorjaar, najaar of de winter kan UV je huid beschadigen, zeker op heldere of lichtbewolkte dagen. Vooral op hoogte (bergen, wintersport) of bij reflectie (sneeuw, water, zand) is de UV-straling intens.
Tip: kijk eens naar de UV-index in je weerapp. Is die 3 of hoger? Dan is smeren aanbevolen, ook bij wolken.
Praktische tips voor bewolkte dagen
Je hoeft geen dikke laag zonnebrand te smeren zoals op een stranddag, maar een lichte bescherming is vaak genoeg. Zeker voor gezicht, hals en handen.
Zo bescherm je jezelf slim:
- Gebruik een dagcrème met SPF 30 of 50, vooral op je gezicht
- Smeer bij langdurig buiten zijn met een gewone zonnebrand (min. SPF 30)
- Herhaal elke twee uur, zeker bij zweten of na regen
- Gebruik de theelepelregel: een theelepel per lichaamsdeel voor goede dekking
- Vergeet ook je nek, oren, handen en lippen niet
Voor mensen met een lichte huid, kinderen of mensen die gevoelig zijn voor pigmentvlekken is extra opletten op bewolkte dagen zeker aan te raden.
Zonnebrand is geen seizoensproduct. Het is een dagelijkse gewoonte die je huid helpt beschermen tegen schade die je niet altijd voelt of ziet. Ook op bewolkte dagen is UV-straling aanwezig, en juist dan ligt onderschatting op de loer. Maak het jezelf makkelijk: kies een fijne zonnecrème of SPF-dagcrème die past bij jouw huid en levensstijl, en bescherm jezelf zonder gedoe.
Of je nu op het strand bent of op een bankje in de schaduw: smeren is altijd slimmer dan spijt achteraf.